BASICS Klei bewaren, recupereren en kneden
klei kan je oneindig hergebruiken
Elk kleiproces produceert wel een hoeveelheid restklei: afgesneden stukjes, restanten op je werkblad, worstjes die te hard geworden zijn en niet meer bruikbaar, een mislukt droog werkstuk, een restant klei dat niet goed afgesloten geweest is, …
Bewaren van klei
Bewaar je klei steeds in een goed afgesloten plastic zak of emmer. Gebruik bij voorkeur dikke plastic. Indien je klei, door het openstaan wat stijver geworden is, kan je hem best voor het inpakken even nat sproeien zodat het water zich terug over je kleihomp kan verdelen.
Dunne flodderzakjes of huishoudfolie drogen je klei uit en maken hem minder kneed-en verwerkbaar. Je kan deze dunne plastic wel gebruiken indien het werkstuk waaraan je bezig bent wat moet opstijven of langzaam mag drogen.
Recuperatie van klei
Droge kleine restantjes kan je in een potje verzamelen voor het aanmaken van slib, maar zolang klei niet gebakken is, kan hij steeds herbruikt worden. Afhankelijk van zijn droogte, gebruik je één van volgende methoden om je kleimassa terug bruikbaar en plastisch te maken.
Wanneer je klei nog buigzaam is en nat, maar niet plastisch genoeg om mee te werken
In dit stadium kan je je klei nog doorsnijden als dikke boterhammen. Maak een oude keukenhanddoek of vod goed nat en wikkel de schijven klei daarin zodat er ook vocht tussen de verschillende kleischijven belandt. Doe het geheel in een goed afgesloten plastic zak of emmer. Enkele dagen later is hij terug slap genoeg om door te kneden voor hergebruik.
Wanneer je klei onbuigzaam is geworden en het droogproces reeds gestart is
- Laat de klei volledig uitdrogen. Als het om grote massa’s gaat kan je die het best in kleinere stukken breken, zodat het droogproces niet te lang duurt.
- Zet de uitgedroogde klei volledig onder water.
- Na enkele dagen valt de klei volledig uit elkaar en vormt een kleipap onder in de emmer. Daarboven krijg je een laag water. Stukken klei die niet volledig waren uitgedroogd zullen ook niet volledig uit elkaar vallen. Dan zal je merken dat er in de kleipap harder stukken zitten.
- Schep het water af.
- De kleipap giet je uit op een gipsen plaat of ander absorberend materiaal (hout). Plaats de gipsplaat op latjes zodat de onderkant van de plaat kan verluchten. Zo zal de plaat minder snel verzadigd zijn, de klei zal sneller opstijven en je voorkomt schimmel op het vlak onder de plaat.
- Houd de klei een beetje in het oog en draai hem om als de bovenkant begint uit te drogen
- Na enkele dagen is het teveel aan water uit de klei en kan je hem terug kneden tot een plastische massa.
Bij het recupereren van klei kan je ervoor kiezen om de soorten klei (volgens kleur en/of volgens chamottegrootte) gescheiden te houden of juist bij elkaar te voegen zodat er een nieuwe gemengde kleur ontstaat.
Kneden van klei
Door je klei te kneden
- wordt hij plastischer en gemakkelijker werkbaar
- wordt hij steviger (tijdens het kneden gaan alle kleideeltjes in dezelfde richting liggen)
- haal je de luchtbellen uit de klei zodat het werk bij het bakken niet ontploft.
Er bestaan verschillende methodes om dit te doen. Eén van de bekendste en gemakkelijkste methodes is de ossenkop-methode. Een andere werkwijze is de spiraaltechniek.
Voor de ossenkop-methode ga je als volgt te werk:
- Met de hiel van je handen druk je de klei omlaag en van je weg.
- Dan til je de verst verwijderde kant van de klei omhoog.
- Druk opnieuw met de hiel van je handen omlaag, zodat de klei in mekaar gedrukt wordt, zonder lucht in te sluiten.
Daarbij krijg je de vorm van een runderkop.
Deze video gaat over klei recupereren en doorwalken met de ossenkop-methode.
ps: excuses voor de geluidskwaliteit, deze is helaas niet optimaal.
SUCCES!
